Türkiye’de Endüstri 4.0

Türkiye’de Endüstri 4.0 ın gelişimi ise merak konusu. Endüstri 4.0’dan ilk olarak 2011 yılında bahsedilmeye başlanmıştır. 2012 yılında Alman hükümeti bir takım kuruyor ve 2013 yılında dünyaya kendi endüstrisini 20 yılda Endüstri 4.0’a geçireceğini ve bunu yaparken de nasıl bir yol izleyeceğini açıklıyor.

Türkiye Endüstri 1.0’ı birkaç yüzyıl, Endüstri 2.0’ı 100 yıl kadar ve Endüstri 3.0’ı 30-40 yıl kadar geriden takip edebilmiştir. Ancak Türkiye, Endüstri 4.0 çağında bu süreleri minimuma indirerek devrimi en kısa sürede yaşamak istemektedir.

Türkiye jeopolitik konumu itibari ile dinamik bir yapıya sahip olmak durumundadır. Buna bağlı olarak dördüncü sanayi devrimini yakalama zorunluluğu doğmuştur. Gelişmiş bir ülke olabilmek ve küresel olarak rekabete devam edebilecek potansiyel sergileyebilmesi için Türkiye’nin bu devrim için ciddi adımlar atması gerekmektedir. Konumu itibari ile lojistik avantajı bulunan Türkiye’nin daha az maliyet ile üretim yapabilmesi mümkündür. Özellikle Almanya’nın daha önceden Endüstri 4.0 için ciddi adımlar atmış olması ve uzun vadede bunun meyvelerini Türkiye’den önce alacağı hesaplandığında Türkiye’nin maliyet düşüşü avantajlarını yerinde ve planlı olarak kullanmaması durumunda, sektörde olması gerekenin gerisinde kalarak küresel Pazar payını düşürecektir (TÜSİAD, 2016:33).

Alman firmaları Türkiye’deki farikalarında ArGe çalışmalarına hız verdiğinden, yerli firmalarında bu faaliyetleri önem kazanmıştır. Bundan dolayı devletinde bilgiye ve iletişime daha hızlı ulaşabilmeyi sağlayabilmesi için internet altyapı çalışmalarını daha hızlı yapması gerekmektedir. Çünkü dördüncü sanayi devriminde teknolojik aletlerin hızla internete bağlanması ve uzaktan kontrollerinin sağlanması mümkün kılınmıştır. Artık daha hızlı internet ile daha hızlı bilgiye ulaşılabilmekte ve akıllı kontrol sistemleri daha hızlı müdahale şansları ile birlikte kullanılabilmektedir. Böylelikle teknoloji gerektiği zaman ve gerektiği yerlerde kullanılabilmektedir.

2009 yılında Altın ve Kaya tarafından yapılan bir çalışmada 1990 ve 2005 yılları arası ArGe harcamalarıyla ülkelerin büyümesi arasında nedensellik analizleri kurulmuştur. Bu analizlerin sonucuna göre uzun dönemde ArGe çalışmaları ülkenin büyüme potansiyelini arttırmıştır. Türkiye bunun için ArGe çalışmalarına daha fazla ağırlık vermelidir (Bulut, 2017).

Türkiye’de Endüstri 4.0 ın internette aranma trendi.

Kaynak: (Google Trend, 2019)

Ülkemizde de son 5 yılda endüstri 4.0 üzerine internet üzerinden yapılan aramalarda yukarıdaki şekilden görüleceği üzere 5 yıllık süreç içerisinde anlamlı bir fark vardır. Bunlarda ülkemizde artık endüstri üzerine araştırmaların arttığını ve ülkemizin artık daha çok gündeminde olduğunu göstermektedir. Almanya’nın 2021 yılından sonra istihdamın yüzde 6 artmasını beklemesi ve toplumunun takım kurma, problem çözme, yaratıcılık gibi kabiliyetlerini geliştirmeleri beklenmektedir.

TÜSİAD ile BCG(The Boston Conculting Group) tarafından Türkiye’de pilot olarak seçilen 6 farklı sektöre ait 25 Türk imalat şirketi ile yapılan görüşmelerde Endüstri 4.0’ın Türkiye için potansiyeli hakkında çalışmalar yapılmıştır. Farklı sektörler ile yapılan bu çalışmalarda/görüşmelerde Türkiye için Endüstri 4.0’ın artık pratiğe de geçtiği ve Türkiye için önemli olduğu belirlenmiştir.

Pilot Sektörler (TÜSİAD,2016)

Türkiye’de Endüstri 4.0 ın bu alanlarda ve diğer tüm sektörlerde kullanılıyor olması ile birlikte verimlilik, büyüme, yatırım ve istihdam olanakları artacaktır.

Sonuç olarak Türkiye’nin rekabet gücünü arttırabilmesi ve uluslararası arenada konumunu güçlendirip koruyabilmesi, ekonomik büyümesini sürdürebilmesi, istihdamını arttırabilmesi için sanayileşmeye daha fazla yatırım yapması ve bu konular üzerinde araştırmalarını yoğunlaştırıp desteklemesi gerekmektedir. Türkiye’nin genç nüfusu sayesinde Dördüncü Sanayi Devrimindeki gelişmeleri lehine çevirebilmesi mümkündür. Bunun içinde Türkiye’nin genç nüfusunu endüstri üzerine eğitmesi ve nitelikli işgücünü arttırması gerekmektedir. Böylelikle sürekli inovasyonlar üzerine kurulu olan Dördüncü Sanayi Devriminde, inovasyonun yayılması daha kısa sürede olacaktır.

Kaynaklar ve Önerilen Okumalar

1. Özkan M., Al A., Yavuz S., 2018, Uluslararası Politik Ekonomi Açısından Dördüncü SanayiEndüstri Devrimi’nin Etkileri ve Türkiye.
2. Bulut E., Akçacı T., 2017, Endüstri 4.0 Ve İnovasyon Göstergeleri Kapsamında Türkiye Analizi.
3. Fırat S. Ü., Fırat O. Z., 2017, Sanayi 4.0 Devrimi Üzerine Karşılaştırmalı Bir İnceleme: Kavramlar, Küresel Gelişmeler ve Türkiye.
4. Yıldız A., 2018, Endüstri 4.0 ve akıllı fabrikalar.
5. TÜSİAD, (2016) Türkiye’nin Küresel Rekabetçiliği İçin Bir Gereklilik Olarak Sanayi 4.0.