İşletim Sistemi Nedir?

İşletim sistemi, siber güvenlik konusu kapsamında önemli unsurlardan bir tanesi olarak ele alınabilir. İlk bilgisayarlar ortaya çıktığında 0/1’lerden oluşan programlaması zor bir yapıya sahipti. Bilgisayar üreticileri bilgisayarların hemen hemen her evde bulunabileceğini hayal dahi edemiyorlardı. Çünkü kullanımı uzun süreli eğitimler gerekmektedir. Makinaların programlanması kartlar ve kablolar üzerinden makine dili ile yapılmaktaydı. Bu makinaların tek yapabildiği sayısal hesaplamalardı. İşletim sistemleri bilgisayarları fonksiyonel bir hale getirdi.

Mac Os, Windows, Linux tüm bu yapılar birer işletim sistemidir. Bilgisayarımızı açtığımız anda bios devreye girmektedir. Bios bir okunabilir bellektir. Hepimizin bilgisayarında bir bios bulunmaktadır. Bios bir rom bellek çeşididir. Rom bellek yapısına bios veya flash bellekler örnek verilebilir. Rom bellekler yapılarına göre sadece okunabilir, okunabilir ve yazılabilir şekilde üretilmişlerdir. Bios bir pil ile beslenmektedir. Bilgisayar içerisinde işletim sistemi olsun veya olmasın bios ilk aşamada devreye girer, bilgisayar uygun bir düzene geldiğinde ise kontrolü Hard Disk’te yüklü olan işletim sistemine devreder. İşletim sistemleri donanım (Ram, Cpu, Hdd) birimlerini kontrol eder ve kullanır.

İşletim sistemleri içerisindeki programları çalıştırır, kullanıcı ve programlar arasındaki iletişimi sağlar. Bilgisayar içerisindeki verileri saklama ve bu verileri işleme görevini de işletim sistemleri yönetir. İşletim sistemleri kendi içerisinde bulunan kodları derleyip kod yapısına göre hareket etmektedir. Ara yüzleri olabildiğince kullanıcı dostu olarak tasarlanır. İşletim sistemlerinin büyük çoğunluğu günlük kullanım için tasarlanmış yazılımlardır. Yazılım olarak adlandırmak yanlış olmaz çünkü içerisinde oyunların oynanabileceği, derleyicilerin çalışabildiği çok yönlü yazılımlardır.

İşletim sistemleri açık kaynak kodlu veya kapalı kaynak kodlu olarak kullanıcılara hizmet vermektedir.  Ubuntu, Debian, Open-Suse, Pardus, Fedora gibi işletim sistemleri açık kaynak kodludur. Geliştirilmeye, kaynak kodlarının düzenlenmesine imkân tanımaktadır. Açık kaynak kodlu yazılımlar Unix veya Linux kernel (çekirdek) yapısı üzerine dizayn edilmiştir. Çekirdek kavramını açıklamak gerekirse temeli atılmış binanın hazır temeli üzerine tuğla örmeye benzetebiliriz.  Kapalı kaynak kodlu işletim sistemleri ise hepimizin yakından tanıdığı Windows ve Mac Os. Her iki işletim sistemi de tamamen değiştirilemez değildir. Ancak büyük bölümü kullanıcıların geliştirmesine kapılı durumdadır.  Windows’un ise kendi çekirdeğini kullanmaktadır.

İşletim sistemlerini kısaca özetlemek gerekirse donanım ile yazılım arasındaki senkron çalışmayı sağlayan ve kullanıcının görsel olarak donanıma ve yazılıma müdahale etme imkânı sağlayan programlar bütünü olarak zihnimizde şematize edebiliriz.