Eğitim Bir Kitle İmha Silahı

John Taylor Gatto tarafından kaleme alınmış olan “Eğitim Bir Kitle İmha Silahı” kitabında yazar okuyucularını zorunlu eğitimin karanlık dünyasına yolculuğa çıkarıyor.  Kitaba geçmeden önce yazarımız John Taylor Gatto hakkında kısa bir bilgi vermek istiyorum. 1991’de New York’ta “yılın öğretmeni” seçilmiş. 30 yıllık öğretmenlik deneyimine ve müfettişlik görevlerine sahiptir. Amerikan okul sistemini, Alman okul sistemine, daha açığı Hitler dönemi okul anlayışına benzeterek reddedip okuldaki görevini bırakmıştır. Ülke içinde ve dışında yaptığı konuşmalarda da bu yönde düşüncelerini açıklamış. Yazmış olduğu bu kitapta ise okullarda bulunan bu sistemleri ağır bir dille eleştirmiş ve bu eleştirilerini sık sık örnekler ve olaylar vererek savunmuştur.

Yazara göre zorunlu eğitim Birleşik Devletlerde on dokuzuncu yüzyıl boyunca yerleştirilmeye çalışılmışsa da egemenliğini tam anlamıyla 1900 yılların başında ülkeye kabul ettirmiştir. İyi insan yetiştirmek ve herkesin elinden gelenin en iyisini yapmasını sağlamak zorunlu okul eğitiminin gerekçesi olarak gösterilse de yazara göre “Bundan daha büyük bir yalan yoktur. Asıl amaç mümkün olduğunca fazla sayıda bireyi, tehdit oluşturmayacak bir düzeyde tutmak, standartlaşmış bir vatandaşlık öğretisi yaymak, başkaldırı ve özgünlüğü öldürmektir. ABD’de ve dünyanın her yerinde eğitimin amacı budur. ” (sayfa20)

Zorunlu okul eğitimi döneminin ABD’ yi etkisine almasına sağlayan şeyin Prusya eğitim modeli olduğunu söylemekte ve bu durumun ABD’de kapalı kapılar ardında alınan bazı kararlarla olduğunu savunmaktadır. Prusya eğitim sisteminden ABD’de ki eğitim sisteminin devşirildiğini düşünmektedir: Eğitim gören öğrencilerin devletin bir malı olduğunu ve öğrencilere devletin istediği siyasi düşünceyi aktardığından bahsetmektedir. Böylece öğrenciler kolayca yönetilebilecek ve güç kültürlerine yabancılaşacaklardır.

Yazar ayrıca zorunlu eğitimin Amerika’da bir sistem olarak yerleşmesinde görünmez bazı gizli güçlerin olduğunu ve bu güçlerin ülkede bulunan okullarına kendi politikalarının uyguladıklarını söylemiştir. Böylece okullarda kendi eğitim yaklaşımlarıyla istedikleri fikirleri öğrencilere empoze etmeye çalışmışlardır. Eğitim “tröstü” olarak isimlendirilen bu grupların amacının “gençlere itaat idealinin benimsetilmesi” olduğunu belirten John Taylor Gatto, bu argümanını ispatlamak için farklı tarihlerdeki yapılan toplantılarda alınmış kararların ve söylenmiş sözlerin demeçlerini yazmış olduğu kitapta yer vermiştir.

Yazar, okuldaki eğitim süreçlerini yönlendiren pedagoji, eğitim psikolojisi ve öğretmen yetiştirme programlarının düşman olduğunu belirtmektedir. Yazara göre okul eğitimi aracılığıyla dayatılan psikoloji öğrencilerin benliklerini yok etmiş ve bu durum öğrencilerin devlet tarafından kullanacakları birer silaha dönüşmüştür.

Yazarın okulla ilgili tespit ve tanımları ise şunlardır: Okul, kendisinin dışındaki gelişme yollarının aleyhine çalışan bir kurumdur. Aktif bir şekilde üretmekten alıkoyarak çocukları pasif tüketiciler haline getirir. Okula girdiği andan itibaren “yapma” ibaresi ile karşılaşan öğrencilerde kayıtsızlık bir itaat duygusu ortaya çıkar. Okul, bir fiziksel ve psikolojik çirkinlik oluşturma atölyesidir diye eleştirisini daha da ağırlaştırmış oluyor yazar.

Kısacası kitabı okumak isteyen okurların John Taylor Gatto’nun eğitime bakış acısını göreceğini, yapmış olduğu öğretmenlik mesleğinde edinmiş olduğu tecrübeleri deneyimleyeceklerini düşünüyorum.

Aşağıdaki ilgi çeken yazılardan hangisini okumak istersiniz?